Categoriearchief: Antilliaanse Eilanden

Leguaan beschermd

Eindelijk is het zo ver: de Antillenleguaan (Iguana delicatissima) is officieel beschermd. Of dit effect zal hebben op de jacht? Het mannetje heeft twee penissen, waardoor mannen maar wat graag zijn vlees eten. Het is niet bekend of het helpt in hun mannelijkheid, maar ach, je weet nooit.

Het arme dier heeft zijn naam ook niet mee: delicatissima, ofwel: zeer smakelijk. Geen wonder dat die gegeten wordt. Het schijnt dat leguaan naar kip smaakt. Deze Antillenleguaan komt vooral voor in de noordelijke heuvels van Sint Eustatius.

Leguanen kunnen wel twee meter lang worden – inclusief staart – en zijn soms razendsnel. Dan gaan ze er op hoge poten vandoor.

De leguaan heeft nu de hoogste bescherming gekregen binnen het SPAW protocol (SPAW = Specially Protected Areas and Wildlife). Terug naar DitzSchrijft

70 jaar vliegveld Saba

Er is eigenlijk niets bijzonders aan een zeventig jaar oud vliegveld. Behalve op Saba. Daar ligt op de enig vlakke plek van het eiland een landingsstrook waar alleen ervaren piloten mogen landen. Die staat bekend als de kortste commerciële landingsbaan ter wereld.

Wie vanuit Sint Eustatius of Sint Maarten komt aanvliegen in het piepkleine toestelletje voor negentien personen, krijgt bij nadering van het eiland de schrik van zijn leven. Het toestel lijkt recht op een berg af te vliegen. Maar gelukkig, het buigt af. Dan doemt de ultrakorte landingsbaan op, die in zee lijkt te eindigen. Maar de piloten zijn zo ervaren, dat ze vaak ver voor het einde van de landingsbaan al tot stilstand komen.

Vroeger had Saba nog een simpele ‘bushalte’ die als luchthavenstation dienstdeed. Maar inmiddels staat er een heus gebouw waar je als niet-passagier niet zomaar naar binnen mag. Helaas, dat oude gebouwtje (zie foto) had zo zijn charme.

Dat er op Saba amper ruimte was voor een vliegveld maakt een luchtfoto wel duidelijk (zie onderste foto). Het eiland is een en al berg en heuvel, met hier en daar roodgedakte huisjes.

In 1946 arriveerde de eerste luchtpost op Saba. Dat wil zeggen, dat een vliegtuig boven Saba een postzak naar beneden gooide.

Het duurde tot 1963 voordat er een heus vliegveld lag: het Juancho E. Yrausquin Airport. Het toepasselijk genaamde Flat Point werd van struikgewas ontdaan, er kwam een landingsbaan en het schattige gebouwtje voor inchecken en bagage. Maar er moest ook nog een weg worden aangelegd naar het dorpje Hell’s Gate, want die was er niet. De weg is 2,6 kilometer lang en telt twintig behoorlijk steile bochten. Welkom op Saba.

De luchthaven werd al eerder in gebruik genomen, maar de officiële opening was op 18 september 1963, dus zeventig jaar geleden. Terug naar DitzSchrijft

Eindelijk een duidelijke grens op Sint-Maarten

Het heeft een paar eeuwen geduurd, maar nu is er eindelijk een grensverdrag tussen het Franse en het Nederlandse deel van Sint Maarten. Bij het einde van de Tachtigjarige Oorlog, in 1648, kreeg Nederland het zuidelijke deel van het in 1631 op de Fransen veroverde eiland. Het verhaal wil dat de Fransen en de Nederlanders vanaf Oyster Pond een rondje om het eiland liepen en dat de grens kwam te liggen waar ze elkaar tegenkwamen. De Nederlanders liepen trager, mogelijk vanwege de drank die de Fransen hadden uitgedeeld, en kregen dus een kleiner deel: 34 van de 86 km2.

Oyster Pond, in het oosten, vormde dus de grens, maar onduidelijk was of het water Nederlands of Frans was. Dat ging zo ver dat de Franse politie een restaurant binnenviel dat een bouwvergunning van het Nederlandse deel had gekregen. Die vergunning erkenden de Fransen niet. Ruzie dus.

Daaraan kwam op Eerste Pinksterdag een einde. toen premier Silvia Jacobs van Sint-Maarten en de Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin een grensverdrag tekenden. De grens is nu duidelijk vastgelegd. Terug naar DitzSchrijft

75 jaar Curaçaos Museum

In de week van 7 maart viert het Curaçaos Museum zijn 75-jarig bestaan. Maar de oprichtingsvergadering werd al twee jaar eerder gehouden, namelijk op 19 februari 1946. Dit gebeurde ten huize van gezaghebber Michiel Gorsira. Vier dagen later, op 23 februari, gaan de initiatiefnemers naar de notaris om de stichting vast te leggen. Doel is de vestiging van een museum op Curaçao. Spoedig daarna wordt bekend dat de KLM het legendarische vliegtuig de Snip zou afstaan voor het museum. Daarop biedt gouverneur Piet Kasteel, die beschermheer van het museum is, een exemplaar van de St. Eustatius-Gazette van 28 December 1782 aan het museum aan.

Voor de locatie denkt men aanvankelijk aan Huize Stroomzigt, maar al snel kiest men voor het oude quarantainegebouw op Mundo Nobo. Op 7 maart 1948 volgt daar de officiële opening. Het museum herbergt onder meer meubels, schilderijen en, in de tuin, beelden van onder anderen Philip Zanonino, Yubi Kirindongo en Hortence Brouwn. Terug naar DitzSchrijft

Caribische gulden komt eraan

Nog een dik jaar en dan krijgen de eilanden Curaçao en Sint Maarten eindelijk een “eigen” gulden: de Caribische gulden. De huidige, Antilliaanse, gulden werd in 1952 geïntroduceerd en was betaalmiddel op alle zes Antilliaanse eilanden. Eerst scheidde Aruba zich af, in 1986. Dat eiland kreeg de Aruba florin. Toen in 2010 Saba, Sint Eustatius en Bonaire een soort gemeentes van Nederland werden, werd daar de Amerikaanse dollar het betaalmiddel. Sint Maarten en Curaçao, sinds 2010 beide een autonoom land, hielden de Antilliaanse gulden. Maar daarin komt dus verandering. Hoe het geld eruit komt te zien, is nog niet bekend. Hopelijk krijgen de eilanden duidelijker te onderscheiden munten dan de euromunten. Het was juist zo fijn om op Curaçao met munten te betalen die geen twijfel laten bestaan over hun waarde. Wel is bekend dat de munten een waarde van 1, 5, 10, 25 en 50 cent en van 1 en 5 gulden krijgen. De flappen volgen de internationale waardes: 10, 20, 50, 100 en 200 gulden. Dat zal even wennen worden.

Terug naar DitzSchrijft

50 jaar Gomezplein

Foto: cphoffman42

Hij staat er al vijftig jaar, Doktor, zoals Moises Frumencio da Costa Gomez wordt genoemd. Waar? Op het naar hem genoemde Gomezplein in Punda. Dit plein heette eigenlijk het Helfrichplein, genoemd naar gouverneur Helfrich (1919-1921). Vanwege het toenemende autoverkeer wilde hij een brede straat aanleggen tussen de Breedestraat (Punda) en de De Ruyterkade. Dat idee werd pas in de jaren dertig van de vorige eeuw verwezenlijkt, zij het dat de doorbraak bij Hanchi Snoa is gestopt. Zo ontstond het Helfrichplein, vanaf 1953 het Gomezplein genoemd.

Doctor Moises da Costa Gomez richtte de Nationale Volkspartij op. Hij speelde een belangrijke rol in de strijd voor de autonomie van de eilanden. In 1954 werd het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden van kracht.

Terug naar DitzSchrijft

Eerherstel voor Tula

Curaçao reageerde verheugd op de beslissing van de Nederlandse regering om de slaaf Tula eerherstel te geven, bijna 230 jaar na dato. Op 3 oktober 1795 werd deze slaaf, aanvoerder van de slavenopstand van 1795, ter dood gebracht. Daaraan gingen twee weken van harde ondervragingen en foltering vooraf.

Deze monumenten staan langs de route die de opstandige slaven op 17 augustus namen van landhuis Knip naar de stad.

Ter afschrikking moest dit een zeer pijnlijke dood worden. Tula werd eerst geradbraakt, vervolgens ‘in het aangezicht geblakerd’, waarna onthoofding volgde. Zijn kompaan Bastiaan Carpata werd nog erger gestraft, dat wil zeggen dat hij eerst moest toekijken hoe Tula dit doodvonnis onderging voor hem hetzelfde lot wachtte.

In totaal werden 29 slaven geëxecuteerd. De executie vond plaats bij het Rif. Daar herinnert een bronzen beeldengroep van Nel Simon aan de vrijheidsstrijders van weleer.

De opstand van 17 augustus 1795 heeft het leven gekost aan zo’n honderd slaven, drie blanken en een vrije mulat.

Terug naar DitzSchrijft

Emancipatie op de eilanden

Er is veel te doen over de datum van 19 december 2022 voor het aanbieden van excuses voor de slavernij. De meeste tegenstanders pleiten voor 1 juli, de dag waarop alle slaven hun vrijheid kregen. Maar wat te denken van 24 september of 30 september? Of 26 augustus?

Op die dag in 1862 stond de wet ‘houdende opheffing der slavernij’ in de Nederlandse Staatscourant, zie afbeelding. Maar de wet dateert al van 8 augustus dat jaar, ook een mogelijke datum. Dan is er nog de officiële afkondiging op Curaçao, op 24 september, waarna de wet op 30 september in de Curaçaose Courant verscheen. Kortom, keus te over.

Terug naar DitzSchrijft

Monumento Habrí ’22

Huize Halman was op 4 december 2022 het hoofdkwartier van Pro Monumento.

Op 4 december 2022 was het zo ver: de vanwege Covid-19 uitgestelde Open Monumentendag kon eindelijk plaatsvinden. Op dezelfde dag dat Curaçao vierde dat het 25 jaar geleden op de Unesco Werelderfgoedlijst werd geplaatst. Na de vele regens van de afgelopen weken was het een opluchting dat het die dag droog bleef. Als vanouds liepen duizenden mensen in de stegen van het Rifgebied rond om te gruwen bij door de regen ingestorte monumenten, zoals Malakof aan de Gasthuisstraat, en te genieten van geslaagde restauraties, zoals Gravenstraat 4. Het bijbehorende boekwerk, waarin alle panden staan beschreven, is van mijn hand.

Batavia aan de Pater Euwensweg

Terug naar DitzSchrijft